GOZ - Mity i błędne przekonania
Wdrażanie GOZ i ekonomii cyrkularnej w organizacjach niesie ze sobą wiele korzyści dla środowiska naturalnego i efektywności ekonomicznej. Gospodarka cyrkularna, polegająca na zamykaniu obiegu surowców i minimalizacji odpadów, pozwala na bardziej zrównoważone zarządzanie zasobami. Ekonomia cyrkularna, która dąży do maksymalizacji wartości produktów i materiałów przez jak najdłuższy czas, prowadzi do lepszego wykorzystania surowców i redukcji kosztów.
Niemniej jednak, istnieje kilka mitów i błędnych przekonań, które mogą powodować opór w organizacjach w kontekście ich implementacji. Te mity często wynikają z braku pełnego zrozumienia korzyści płynących z gospodarki i ekonomii cyrkularnej oraz z obaw dotyczących kosztów, skomplikowania procesów czy wpływu na innowacyjność. W rzeczywistości, wdrażanie tych koncepcji może prowadzić do licznych korzyści, takich jak oszczędności finansowe, poprawa efektywności operacyjnej oraz wzrost lojalności klientów.
Jako ekspert i naukowiec, chciałbym rozwiać te wątpliwości i przytoczyć przykłady organizacji, które pokazują, że te przekonania są błędne. Przykłady te obejmują zarówno duże korporacje, jak i małe oraz średnie przedsiębiorstwa, które z powodzeniem wdrożyły zasady gospodarki cyrkularnej i ekonomii cyrkularnej, osiągając wymierne korzyści.
Mit 1: "Implementacja gospodarki cyrkularnej jest zbyt kosztowna"
To jedno z najczęstszych przekonań, które powoduje opór w organizacjach. Niektórzy uważają, że przejście na bardziej zrównoważone modele biznesowe wiąże się z wysokimi kosztami i mniejszą wydajnością. Jednak wiele organizacji udowadnia, że przeciwnie – gospodarka cyrkularna może przynosić oszczędności i poprawę efektywności. Przykładem jest firma Interface, producent wykładzin, która zredukowała zużycie surowców i obniżyła koszty produkcji dzięki zastosowaniu zasad gospodarki cyrkularnej oraz firma IKEA, która wdrożyła program odzyskiwania i ponownego wykorzystania mebli. Dzięki temu zmniejszyła koszty produkcji i zarazem zyskała na zrównoważonym wizerunku.
Mit 2: "Ekonomia cyrkularna to luksus dostępny tylko dla dużych organizacji"
Często słyszy się, że tylko duże firmy mają środki i zasoby do wdrożenia zrównoważonych praktyk. To jednak mit. Małe i średnie przedsiębiorstwa również odnoszą sukcesy w tym obszarze. Przykładem może być holenderska firma Fairphone, która produkuje etyczne telefony komórkowe i działa na rzecz zrównoważonej elektroniki lub firma Patagonia, firma odzieżowa znana z dbałości o środowisko. Dzięki wdrożeniu modelu serwisowania i recyklingu odzieży, zyskała lojalność klientów i zwiększyła swoją rentowność. Dla małych firm, zrównoważone podejście może stanowić konkurencyjną przewagę na rynku.
Mit 3: "Gospodarka cyrkularna ogranicza innowacje"
W rzeczywistości, gospodarka cyrkularna może stymulować innowacje. Przykładem jest firma Tesla, która nie tylko produkuje elektryczne samochody, ale także pracuje nad rozwojem baterii, które mogą być ponownie wykorzystywane w innych zastosowaniach, takich jak magazynowanie energii. Inwestuje również w zrównoważone źródła zasilania w swoich fabrykach, korzystając z energii słonecznej i wiatrowej. To nie tylko zmniejsza ich ślad węglowy, ale także obniża koszty produkcji, co jest przykładem innowacyjnego podejścia. Podchodzi również do swoich produktów holistycznie, dbając o ich długotrwałe użytkowanie i możliwość napraw. To nie tylko zmniejsza generowanie odpadów, ale także tworzy innowacyjne rozwiązania w dziedzinie konstrukcji i materiałów
Przykład Tesli wyraźnie pokazuje, że gospodarka cyrkularna nie ogranicza innowacji, ale je stymuluje. To podejście zmusza firmy do myślenia kreatywnie, szukania bardziej efektywnych rozwiązań i tworzenia produktów, które przynoszą korzyści zarówno dla organizacji, jak i dla środowiska. Wdrażanie gospodarki cyrkularnej otwiera drzwi do rozwoju zaawansowanych technologii, tworzenia nowych modeli biznesowych i osiągania zrównoważonego sukcesu. To potwierdza, że gospodarka cyrkularna i innowacje
Mit 4: "Zmiana na ekonomię cyrkularną wymaga całkowitej restrukturyzacji organizacji"
To przekonanie może powodować opór w organizacjach, ale nie zawsze jest prawdziwe. Przykładem jest firma Unilever, która stopniowo wprowadza zasady ekonomii cyrkularnej w swoich produktach i procesach bez konieczności całkowitej restrukturyzacji. Wprowadzenie strategii „Zero odpadów na wysypisko” i dzięki zobowiązaniu się do całkowitego wyeliminowania odpadów z operacji produkcyjnych do 2020 roku, przyniosło korzyści zarówno dla środowiska, a firma dzięki temu utrzymuje swoją pozycję na rynku i jednocześnie redukuje wpływ na środowisko.
Warto zrozumieć, że gospodarka cyrkularna i ekonomia cyrkularna to długotrwałe inwestycje w zrównoważony rozwój, które przynoszą korzyści zarówno organizacjom, jak i środowisku naturalnemu. Przykłady wspomnianych firm pokazują, że wdrażanie tych koncepcji może przyczynić się do osiągnięcia sukcesu, a błędne przekonania mogą być pokonane za pomocą danych i dowodów na korzyści płynące z tych podejść.
Autor
Doktor nauk technicznych w dyscyplinie Inżynieria środowiska. Posiada certyfikaty: Circular Globe Transformation Coach, Certyfikat EY Academy of Business, Environmental System Manager, Auditor Zintegrowanych Systemów Zarządzania ISO9001:2015, 14001:2015 i ISO 45001:2018, Pełnomocnik ds. Zarządzania Ryzykiem wg ISO 31000; Certyfikat Verification and Validation of Green House Gases according to ISO 14064-1 and ISO 14064-2, Certyfikat Akademii Raportowania ESG – Raportowanie zgodne ze standardami ESRS.
