ESG – Kary i sankcje za brak raportu zrównoważonego rozwoju
W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i odpowiedzialności społecznej, przedsiębiorstwa na całym świecie stają przed nowymi wyzwaniami w zakresie przejrzystości i zrównoważonego rozwoju. Jednym z kluczowych narzędzi umożliwiających ocenę działań firm w tych obszarach jest raportowanie #ESG. Brak owego raportu lub nieścisłości w nim mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno prawnych, jak i finansowych. W tym artykule przyjrzymy się, jakie sankcje mogą spotkać firmy nieprzestrzegające tych wymogów, oraz dlaczego raportowanie ESG jest tak ważne dla współczesnych przedsiębiorstw
Obowiązek raportowania ESG
Zgodnie z dyrektywą #CSRD, przyjętą przez Unię Europejską, wszystkie duże jednostki oraz małe i średnie przedsiębiorstwa, z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw, mają obowiązek raportowania niefinansowego. Obowiązek ten obejmuje gromadzenie danych dotyczących kwestii środowiskowych, ochrony praw człowieka, przeciwdziałania korupcji oraz ładu korporacyjnego. Raporty ESG muszą być składane przez spółki notowane na rynku regulowanym oraz inne firmy spełniające kryteria dotyczące wielkości przedsiębiorstwa, sumy aktywów bilansu i przychodów netto.
Firmy, które nie spełnią obowiązku raportowania #ESG zgodnie z dyrektywą CSRD, mogą podlegać surowym karom finansowym. W Polsce grzywny za niesporządzenie raportu ESG lub zawarcie w nim nierzetelnych danych mogą wynosić od ponad miliona do prawie 30 milionów złotych, w zależności od dochodów firmy. Wysokość kary jest określana przez sąd, a przepisy dotyczące tych kar mają być uzupełnione w ciągu 18 miesięcy od wdrożenia dyrektywy #CSRD.
Sankcje prawne i administracyjne
Oprócz kar finansowych, przedsiębiorstwa mogą być zobowiązane do naprawienia raportów. W skrajnych przypadkach mogą być wszczynane postępowania administracyjne lub sądowe przeciwko firmom, które wprowadzają w błąd swoich interesariuszy. Biegli rewidenci, którzy sporządzają niezgodne ze stanem faktycznym opinie o sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, mogą być ukarani grzywną, karą pozbawienia wolności do dwóch lat albo obu tym karom łącznie.
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) ma uprawnienia do egzekwowania przepisów ESG. W przypadku naruszeń, KNF może:
- Nakazać zaprzestanie działań skutkujących naruszeniami.
- Wystąpić o odwołanie członka zarządu odpowiedzialnego za naruszenie.
- Zakazać udostępnienia określonych produktów finansowych lub nałożyć kary finansowe.
Brak raportu ESG – pozostałe sankcje
Firmy, które nie raportują swoich działań ESG lub zamieszczają w raportach nieścisłości, mogą ponieść poważne straty wizerunkowe. Konsumenci coraz częściej wybierają produkty i usługi firm odpowiedzialnych społecznie i ekologicznie. Brak raportu ESG może negatywnie wpłynąć na postrzeganie marki przez klientów oraz partnerów biznesowych.
Inwestorzy uwzględniają kryteria ESG przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Brak raportu ESG lub zawarcie w nim nierzetelnych danych może prowadzić do utraty zaufania inwestorów, ograniczenia dostępu do kapitału oraz wzrostu kosztów finansowania. Inwestorzy coraz częściej oczekują od firm transparentności i odpowiedzialności w zakresie zarządzania środowiskowego, społecznego i korporacyjnego.
Nie tylko polskie przepisy przewidują surowe sankcje za brak raportu ESG. Inne kraje członkowskie UE również wprowadzają rygorystyczne kary. Na przykład w Niemczech największe przedsiębiorstwa są zobowiązane do spełniania standardów prawnych dotyczących zarówno ochrony praw człowieka, jak i środowiska. Kary za nieprzestrzeganie tych wymogów mogą wynosić nawet pół miliona euro, a w przypadku spółek z obrotem powyżej 400 milionów euro rocznie – 2% obrotu. We Francji kary za naruszenia związane z CSRD mogą wynosić do 75 000 EUR oraz grozić pięcioletnim pozbawieniem wolności.
Wdrożenie ESG i jego korzyści
Raportowanie ESG to nie tylko spełnienie obowiązku prawnego, ale także narzędzie do monitorowania postępów w zakresie zrównoważonego rozwoju. Regularne raportowanie ESG pomaga firmom lepiej zarządzać ryzykiem, poprawiać efektywność operacyjną oraz budować zaufanie wśród interesariuszy. Identyfikacja i monitorowanie zagrożeń związanych z aspektami środowiskowymi, społecznymi i zarządczymi umożliwia wcześniejsze wykrywanie potencjalnych problemów i odpowiednie reagowanie na nie. Wdrożenie ESG prowadzi również do poprawy efektywności operacyjnej poprzez analizę i optymalizację procesów, redukcję zużycia zasobów oraz zmniejszenie emisji szkodliwych substancji.
Firmy stosujące ESG budują zaufanie wśród interesariuszy. Przejrzystość i uczciwość w raportowaniu działań związanych ze zrównoważonym rozwojem zwiększają wiarygodność firmy w oczach klientów, inwestorów, partnerów biznesowych i pracowników.
Brak Raportu ESG - co dalej...
Brak raportu ESG lub nieścisłości w nim mogą mieć poważne konsekwencje dla firm, zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej. Kary finansowe, sankcje prawne, utrata zaufania inwestorów oraz straty wizerunkowe to tylko niektóre z potencjalnych skutków. Dlatego tak ważne jest, aby firmy traktowały raportowanie ESG poważnie i przedstawiały rzetelne oraz transparentne informacje o swoich działaniach związanych z ochroną środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego.
Nowe obowiązki związane z wejściem w życie dyrektywy CSRD mogą budzić obawy przedsiębiorców, jednak ich celem jest dbałość o zrównoważoną i bezpieczną przyszłość. Zmiany klimatyczne dzieją się tu i teraz, a jedynym sposobem na ich ograniczenie jest redukcja emisji CO2 generowanych przez przedsiębiorstwa na całym świecie.
